De Spaanse verjaardag nummer 52

Graanveld bij Ronda – Arriate, Malaga.

Ik was in Spanje. Een hele week. Ik wil er liever niet dramatisch over doen, maar dat doe ik toch. Drama en Spanje horen bij elkaar, maar dan bedoel ik drama van het gezonde soort. Ik ging terug naar de plek waar ik als dromerige dertiger naartoe trok. Ronda, de stad die mooier is dan een mens kan verdragen, waar de mensen warm zijn en toch ook een beetje van steen, waar de berglandschappen richting Sevilla telkens weer je mond doen openvallen. 

Als ik in Ronda ben, dan sterf ik een beetje. Op een goeie manier – sterven-light. En ook leef ik op. Van de cafés con leche met herinneringen en knetter-schelle stemmen in betegelde barretjes, van Paco van la Quinta die nog wist hoe ik mijn koffie en m’n broodje Serranito wenste, na twee decennia. 

Herinneringen zijn vreemde dingen. De kern van de herinnering vergaat niet, het gevoel er omheen vergeet je. Tot er een trigger uit de lucht valt. Een scheve stoeptegel waarover je ooit bent gestruikeld op la Calle la Bola, de man van de Unicaja die Pink Floyd draaide. In Ronda veranderd zo weinig, dat je alle doden nog ziet lopen. De notaris met zijn ene kortere been, Miguel el Mejicano waarmee ik wel eens een joint rookte bij zonsondergang in de Alameda te Tajo. De zoon van de bakker uit mijn dorp die dood neerviel tijdens de dominocompetitie. ‘Je bent een sentimenteel mens voor een Hollander’, zei Miguel wel eens. ‘Ik ook’. Zijn dochter heette ook Tanja en woonde in Ijsland bij haar moeder. ‘Ijs en vuur, dat gaat niet samen.’ zo sloot hij steevast af. Hij vertelde het keer op keer en ik moest dan huilen en dat was ok. 

2001. Het was niet allemaal zonsondergang en mooie verhalen. Het grootste deel van mijn tijd bracht ik zwoegend als een bergezel en instructieboeken lezend in een verscholen vallei in de Valle del Genal, het hart van de Serrania de Ronda. Paradijs van schaduw en bossen, klaterbeekjes, witte kneuterhuisjes en fluitende vogels. Soms ook Hel van ploeteren tegen de hellingen op in de bloedhete zon met irrigatieslangen, met bakken fruit en zakken noten sjouwen, kou lijden in de winter, ongenode gasten met twee of meer benen wegjagen. En dat alles voor een uitzicht op de bergen, voor de vrijheid om te ademen. 

2021. Iedereen in Ronda lijkt opeens een anoniem vogelbekdier, want mondkapjes zijn verplicht in de publieke ruimte. Op de terrassen mogen de kapjes af en wordt er geklapzoend, met sputum gesproken, geknuffeld en zo lang mogelijk gegeten en gedronken om de kostbare carpe-diemtijd te rekken. Ik herken niemand meer, behalve de eigenaren van het Chinese restaurant Hola en Paco bij wie ik honderden serranito’s met koffie heb genuttigd. 

2005. Na mijn seven years in Tanja-Tibet, een waarachtig prachtig en dramatisch levensexperiment als boer, moest ik even los.  Ik vertrok naar el Puerto de Santa Maria, een rommelig havenstadje bij Cadiz dat me deed denken aan Venlo aan zee, maar dan met Colombianen, Cubanen, Ieren en luidruchtige Spanjaarden. Je houdt ervan of je vindt het verschikkelijk-kind-of-place. Liefde op het eerste gezicht na jaren stilte en vogels. Ik haalde mijn hart open aan flamenco, leerde mooie mensen kennen en het leven weer in kleur te zien. 

2021. El Puerto de Santa Maria is een verkruimelde versie van zichzelf. Op een paar lokale eetgelegenheden na in de haven zijn de straten rustig. De kleine familiezaakjes dicht en met stoffige etalages. Terwijl de stad me overvalt met mooie herinneringen uit een tijd waarin el Puerto uit haar voegen barstte van het leven, huilt mijn hart. Ja dat klinkt weer dramatisch, maar geloof me dat een hart kan huilen om kapotte stenen. Mijn lief laat me lekker even dramatisch doen en een traantje wegpinken bij een bordje gefrituurde inktvis en papas bravas gedoopt in chorizovet en een ijskoud glas Tinto Verano. Olé. Ik hou van troostsnacks, maar vooral hier. Die man snapt me. En ook ben ik jarig. Dit is het mooiste en treurigste cadeau tegelijk. Ik hou ook wel van wat dramatiek op mijn verjaardag. 

Vergeef me de dramatiek, maar wat ik eigenlijk had willen zeggen is: herinneringen zijn rare dingen.